Fotowoltaika – czy się opłaca? Zobacz nasze wnioski

Fotowoltaika z roku na rok staje się coraz modniejsza, głównie z uwagi na swoje zalety związane z ochroną środowiska i oparciu na odnawialnych źródłach energii. Czy jednak takie rozwiązanie jest opłacalne? Czy fotowoltaika nadal się opłaca w roku 2023? Na wszystkie pytania związane z tym tematem odpowiemy dziś w niniejszym, krótkim artykule. 

Od czego zależy opłacalność fotowoltaiki?

Opłacalność instalacji fotowoltaicznej zależy od kilku czynników. Przede wszystkim można tu wymienić:

• poziom autokonsumpcji – możemy  go zwiększyć, inwestując w pompę ciepła bądź magazyn energii;
• ceny prądu – im wyższe są stawki za energię, tym więcej pieniędzy zaoszczędzimy;
• koszty instalacji – to znaczy jakość komponentów oraz koszty montażu;
• dostępna ulga termomodernizacyjna. Czyste Powietrze. Mój Prąd. 
• wydajność systemu – pamiętajmy, że dobre komponenty produkują więcej prądu oraz mają dłuższy czas eksploatacji. 

Ceny prądu nie tylko z roku na rok, lecz praktycznie z miesiąca na miesiąc są coraz wyższe, koszt instalacji fotowoltaicznej jest stosunkowo niski, a wydajność tego systemu jest niezwykle wysoka. Niewątpliwie fotowoltaika to w dzisiejszych czasach opłacalna inwestycja. 

Jak szybko możliwy jest jej zwrot?   W przypadku firm zwrot poniesionych kosztów zazwyczaj można odnotować po mniej więcej od sześciu do dziewięciu lat od momentu instalacji. W przypadku zaś odbiorców indywidualnych mowa tutaj o mniej więcej czasie od dziesięciu do trzynastu lat. Funkcjonalność instalacji fotowoltaicznej przewidziana jest zazwyczaj na okres dwudziestu pięciu lat. 

Opłacalność instalacji fotowoltaicznej oraz jej zwrot

Co rozumiemy przez pojęcie opłacalności inwestycji w instalację fotowoltaiczną? Opłacalność to zysk, jaki przyniesie nam energia z paneli słonecznych pomniejszona o koszty związane z jej założeniem oraz te poniesione w okresie eksploatacji.

Jaki jest zatem koszt związany z instalacją paneli fotowoltaicznych? Średnio, przy założeniu, że wykorzystujemy panele o mocy 5 kilowatów, jest to wydatek oscylujący w granicach 25 000 złotych. Górna granica (10 kilowatów) wiąże się z wydatkiem około 42 000 zł. 

Z kolei zysk z fotowoltaiki płynie z produkowanej przez tę instalację energii. Przyjmuje się, że z jednego kWp panele mogą wyprodukować rocznie około 1000 kWh. Dzięki temu zasilają one urządzenia obecne w Twoim gospodarstwie domowym. Inaczej nazywamy taki proces autokonsumpcją energii. Zysk, który płynie z jej produkcji i wykorzystania wynosi tyle samo, ile wydalibyśmy na zakup potrzebnej energii u dystrybutora. 

Co jednak bardzo ważne, znacząca część energii elektrycznej wyprodukowanej w porze letniej nie może być zużytkowana w tym czasie, dzięki czemu staje się tzw. nadwyżką. Począwszy od kwietnia roku 2022, zysk z każdego kWh jest równoważny średniej rynkowej cenie energii elektrycznej z danego miesiąca. Od lipca roku 2024 ma to być cena sprzedaży z konkretnej godziny. 

Posłużmy się w tym celu przykładem. Wyobraźmy sobie instalację fotowoltaiczną o mocy 10 kilowatów, która kosztowała nas 42 000 zł. Jako cenę kupna energii elektrycznej przyjmijmy z kolei kwotę 0,65 zł za kWh. Cena sprzedaży zaś niech wyniesie 0,35 zł za kWh. 

Aby obliczyć nasz zwrot, wykorzystajmy poniższy wzór:

Zwrot = koszt/ przez produkcję roczną * przez cenę kupna * procent autokonsumpcji + produkcja roczna * cena sprzedaży * procent nadwyżki.

W najlepszym scenariuszu mielibyśmy do czynienia z samą autokonsumpcją. W tej sytuacji:

42 000/ 10 000 * 0,65 = 6,46. Co daje nam zwrot w około siedem lat. 

Z kolei w najgorszej sytuacji mielibyśmy do czynienia wyłącznie z nadwyżką, co przełożyłoby się na zwrot:

42 000/ 10 000 * 0,35 = 12. Oznacza to zwrot w ciągu dwunastu lat.

Scenariusz realistyczny zakłada zaś 25 procent autokonsumpcji:

42 000/ (10 000 * 0,65 * 25%) + (10 000 * 0,35 * 75%) = 9,88. Oznacza to, że zwrot nastąpi w około dziesięć lat.

 Jakie zyski może przynieść nam instalacja fotowoltaiczna w ciągu 25 lat? W przypadku najlepszego scenariusza mowa tu o zysku rzędu około 100%, w realistycznym około 50%, w najgorszym zaś mniej więcej 30%. Tak czy inaczej, za każdym razem mamy do czynienia, co prawda w dłuższej perspektywie, ale z zyskiem.  

Gwarancja na urządzenia fotowoltaiczne w obecnych czasach wynosi zazwyczaj 12 lat. Zakup ten powinien się zatem zwrócić w trakcie trwania okresu gwarancyjnego. 

Koszt instalacji fotowoltaicznej a jej opłacalność

Niewątpliwie ogromne znaczenie dla samej inwestycji ma koszt zakupu i montażu całej instalacji. Zasadniczy koszt ponosimy na początku, ponieważ koszty związane z eksploatacją instalacji nie są wielkie. Zyski możemy już zatem liczyć od momentu instalacji. 

Pamiętajmy również, że dla użytkowników osobistych podatek VAT wynosi jedynie 8%, a nie 23%. Znacznie obniża to więc koszty samej instalacji. W przypadku firm, wydatki związane z VAT-em możemy zaś odpisać od podatku. 

Przyjrzyjmy się zatem cenom instalacji dla osób prywatnych:

• instalacja 5 kWp – 25 000 zł;
• instalacja 10 kWp – 42 000 zł;
• instalacja 15 kWp – 61 000 zł;
• instalacja 20 kWp – 79 000 zł.

Duże instalacje zaleca się szczególnie w przypadku konsumentów zbiorowych, np. gdy mamy do czynienia z blokiem mieszkalnym. 

Nie zapominajmy, że użytkownik prywatny, który zamierza w swoim domu zainstalować panele fotowoltaiczne, ma prawo do skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej, która umożliwia zwrot do 17% z inwestycji. Istnieje też program Czyste Powietrze, w ramach którego Państwo jest zobligowane do dotacji bezzwrotnej w wysokości 5000 zł. Ponadto warto zwrócić również uwagę na program Mój Prąd, w którego ramach możemy otrzymać łącznie 20 050 zł na instalację fotowoltaiczną

W kwestii przeglądów samej instalacji, prawo polskie wymusza na nas kontrolę instalacji elektrycznej nie rzadziej niż co pięć lat. W skład wspomnianej instalacji wchodzi też naturalnie instalacja fotowoltaiczna. Musimy to zrobić tak czy inaczej, lecz warto dopłacić nieco pieniędzy, aby w ramach usługi kontrolnej przeprowadzono niezbędne prace konserwatorskie związane z naszą instalacją. Mamy tutaj na myśli takie usługi jak:

• mycie paneli fotowoltaicznych – warto czynić to, co najmniej raz na pięć lat, częściej nie bardzo ma to sens;
• sprawdzenie całej instalacji przy pomocy kamery podczerwonej – ma to za zadanie wykrycie ewentualnych uszkodzeń powstałych na panelach.

Musimy też wziąć pod uwagę fakt, że co jakiś czas może dojść do awarii naszej instalacji. To również powinniśmy wliczyć w ewentualne koszty. Sama instalacja powinna być sprawna przez co najmniej 25 lat, ale inwenter może wymagać wymiany już po 15 latach ciągłego użytkowania. 

Ciekawym rozwiązaniem jest skorzystanie z ubezpieczenia instalacji fotowoltaicznej. Zazwyczaj jego koszt osiąga około 1,5% kosztu odtwórczego instalacji rocznie. 

Musisz też wiedzieć, że zgodnie z nowymi zasadami jesteś zobowiązany do zakupu (na spółkę z zakładem energetycznym) tzw. zdalnego rozłącznika instalacji. Urządzenie to rozłączy Twoją instalację w momencie, w którym cena sprzedaży prądu spadnie poniżej zera. Naturalnie możemy nie zgodzić się na zakup wyżej wymienionego urządzenia, ale w takim przypadku nie będziemy chronieni przed takimi sytuacjami. 

Pozostaje też kwestia tego, czy postarasz się o szybki zwrot, kupując tańszy sprzęt, czy też zdecydujesz się na sprzęt klasy premium, lecz wtedy perspektywa zwrotu odsunie się znacząco w czasie. Jeżeli masz ochotę szybko osiągnąć zwrot inwestycji, można pokusić się o instalację z niższej półki, lecz z całego serca zachęcamy do tego, aby nie schodzić poniżej pewnego poziomu, gdyż w przeciwnym razie całe przedsięwzięcie może okazać się zwyczajnie nieopłacalne. Jeśli zaś zależy Ci na wyższych zyskach, w perspektywie powiedzmy 30 lub 40 lat, kup koniecznie instalację klasy premium. Co ważne, nigdy nie warto oszczędzać na inwerterze. To serce całej instalacji i powinno być ono jak najsolidniejsze. 

Wydajność fotowoltaiki w dalszej perspektywie

Zazwyczaj w Polsce z 1 kWp instalacja fotowoltaiczna jest w stanie wyprodukować w ciągu roku około 1000 kWh. W oszacowaniu tychże wyliczeń bardzo pomocne może okazać się narzędzie przygotowane przez Komisję Europejską. Znajdziesz je pod tym linkiem. Przed zakupem paneli fotowoltaicznych powinieneś wiedzieć, że z czasem ich moc słabnie. Nie jest to jednak spadek szczególnie zauważalny. Dość by rzecz, że najlepszy model w ciągu 35 lat użytkowania stracił około 4,9 procent swojej mocy. Na podstawie obecnych gwarancji możemy spodziewać się spadku o około 10-15 procent po 25 latach użytkowania. Inwerter w wersji budżetowej prawdopodobnie będzie do wymiany po jakichś 15 latach używania. Ten w wersji premium z kolei wytrzyma prawdopodobnie około 20-25 lat bezawaryjnego użytkowania. Nie da się więc ukryć, że lepiej postawić na markowe urządzenia tego typu.

Na świecie działają już instalacje fotowoltaiczne, które mają za sobą kilkanaście lat bezawaryjnej pracy. Dobrym przykładem jest tutaj, chociażby instalacja uruchomiona w Australii w Desert Knowledge Australia Center w roku 2009. Spadek mocy jest praktycznie niezauważalny, a co ważne, panele zostały umieszczone w sercu australijskiej pustyni. Możemy być zatem pewni, że w Polsce technologia ta również zda egzamin. 

Fotowoltaika – czy się opłaca? Kilka słów podsumowania

Instalacja fotowoltaiczna z pewnością jest przedsięwzięciem opłacalnym. Jednakże nie jest to zwrot liczony w miesiącach, lecz w perspektywie kilku bądź nawet kilkunastu lat. Niemniej jednak jeżeli zdecydujemy się na tę formę pozyskiwania energii, możemy liczyć na spore zyski w ciągu dłuższego czasu. Jest to z pewnością jedna z najbardziej opłacalnych form pozyskiwania energii, która dostępna jest obecnie na rynku, nie tylko światowym, lecz także polskim. Serdecznie zachęcamy do odwiedzenia strony firmy Duneko. Jesteśmy profesjonalnym wykonawcą instalacji grzewczych. Zapewnimy pompy ciepła do Twojego domu.