Pompa ciepła – powietrzna, gruntowa czy wodna? Który typ wybrać?
Rosnące ceny energii, coraz większa świadomość ekologiczna i dostępność dofinansowań sprawiają, że pompa ciepła stała się jednym z najczęściej wybieranych źródeł ogrzewania w nowoczesnych domach. Inwestorzy doceniają jej wydajność, oszczędność i komfort użytkowania. Ale kiedy przychodzi do wyboru konkretnego typu pompy, wielu z nich zaczyna się gubić w technicznych różnicach. Powietrzna, gruntowa, a może wodna? Która sprawdzi się najlepiej w konkretnych warunkach?
W tym artykule wyjaśniamy, czym różnią się poszczególne rodzaje pomp ciepła, kiedy warto je montować i na co zwrócić uwagę, wybierając odpowiednią technologię do swojego domu. Czytaj dalej i dowiedz się więcej!
Spis treści
Do czego służy pompa ciepła i kiedy się ją montuje?
Pompa ciepła to nowoczesne urządzenie grzewcze, które pozwala ogrzewać dom oraz podgrzewać wodę użytkową w sposób energooszczędny i ekologiczny. Jej działanie opiera się na pobieraniu energii z otoczenia – z powietrza, gruntu lub wody – i przekazywaniu jej do wnętrza budynku. To rozwiązanie, które nie wymaga spalania paliw kopalnych ani uciążliwego dokładania opału, jak w przypadku tradycyjnych kotłów.
Montaż pompy ciepła jest możliwy zarówno w nowo budowanych domach, jak i tych już istniejących. W nowych budynkach projekt instalacji zazwyczaj uwzględnia pompę już na etapie planowania, co pozwala na optymalne dopasowanie systemu grzewczego do potrzeb budynku. W starszych domach pompa może zastąpić dotychczasowy system ogrzewania – wymaga to jednak oceny zapotrzebowania cieplnego i ewentualnej modernizacji instalacji grzewczej, np. wymiany grzejników na niskotemperaturowe lub instalacji ogrzewania podłogowego.
Największą zaletą pompy ciepła – niezależnie od typu – jest to, że znacznie obniża koszty eksploatacji budynku. Jest także rozwiązaniem praktycznie bezobsługowym, a do tego pozwala uzyskać wysokie dofinansowanie z programów takich jak „Czyste Powietrze” czy „Moje Ciepło”.
Czytaj także: Jak działa pompa ciepła? Prosta zasada wielkich oszczędności
Czym różnią się powietrzna, gruntowa i wodna pompa ciepła?
Choć zasada działania każdej pompy ciepła jest podobna – pozyskuje energię z zewnątrz i przekazuje ją do wnętrza budynku – różnice wynikają z tego, skąd dokładnie ta energia pochodzi i jak wygląda instalacja.
Powietrzna pompa ciepła czerpie energię z zewnętrznego powietrza. To najprostszy i najczęściej wybierany typ pompy, który nie wymaga skomplikowanych prac ziemnych ani dużej ingerencji w działkę. Może być montowana szybko, nawet w ciągu jednego dnia. Sprawdza się świetnie w domach o umiarkowanym zapotrzebowaniu cieplnym, szczególnie tych dobrze ocieplonych. Warto jednak pamiętać, że jej wydajność spada wraz z obniżeniem temperatury na zewnątrz – choć nowoczesne modele doskonale radzą sobie także zimą.
Gruntowa pompa ciepła pobiera energię z gruntu. Wymaga instalacji wymiennika ciepła w ziemi – poziomo lub pionowo (w odwiertach). To rozwiązanie bardziej kosztowne na starcie, ale zapewnia bardzo stabilną i wysoką efektywność przez cały rok, niezależnie od temperatur zewnętrznych. Idealnie sprawdzi się w dużych domach, o wysokim zapotrzebowaniu na energię, i tam, gdzie inwestorzy planują pozostać przez wiele lat – dzięki niskim kosztom eksploatacji i długowieczności systemu.
Wodna pompa ciepła to najbardziej wydajna opcja, ponieważ woda – nawet zimą – ma wyższą i stabilniejszą temperaturę niż powietrze czy grunt. Wymaga jednak dostępu do wód gruntowych lub zbiorników wodnych o odpowiednich parametrach, co nie zawsze jest możliwe. Choć jej działanie jest bardzo efektywne, formalności związane z jej instalacją (m.in. pozwolenia wodnoprawne) mogą być bardziej skomplikowane.
Jak dobrać typ pompy ciepła do swojego domu?
Dobór odpowiedniego typu pompy ciepła powinien zawsze opierać się na dokładnej analizie konkretnego budynku, jego lokalizacji oraz potrzeb mieszkańców. Nie istnieje jedna uniwersalna odpowiedź, która pompa będzie „najlepsza” – bo wszystko zależy od warunków, w jakich ma działać.
Jeśli dysponujesz niewielką działką, chcesz ograniczyć koszty początkowe i zależy Ci na szybkim montażu – powietrzna pompa ciepła będzie rozsądnym wyborem. Jest to rozwiązanie elastyczne, które można dopasować do różnych typów budynków. Warto jednak mieć świadomość, że jej efektywność zależy od temperatury zewnętrznej, dlatego dobrze sprawdza się w domach o niskim zapotrzebowaniu energetycznym.
Z kolei jeśli planujesz budowę domu i masz możliwość wykonania odwiertów lub dużą działkę pod kolektor poziomy, gruntowa pompa ciepła może być strzałem w dziesiątkę. Jej największą zaletą jest stabilność działania przez cały rok i bardzo niskie koszty użytkowania.
Wodna pompa ciepła to natomiast opcja niszowa – polecana tylko wtedy, gdy warunki geologiczne i dostęp do zasobów wodnych są sprzyjające, a inwestor ma czas i środki na załatwienie odpowiednich formalności.
Niezależnie od tego, jaki typ pompy rozważasz, warto zasięgnąć porady doświadczonych specjalistów. W Duneko pomagamy naszym klientom przeanalizować wszystkie opcje – oceniamy budynek, lokalizację, plany inwestycyjne i proponujemy optymalne rozwiązanie. Do tej pory zaufało nam już ponad 56 tysięcy osób w całej Polsce, w tym znane postacie, jak Teresa Lipowska, Robert Janowski, Magda Gessler czy Cezary Żak!
Podsumowanie
Wybór odpowiedniego rodzaju pompy ciepła to decyzja, która powinna być dobrze przemyślana – nie tylko pod kątem kosztów inwestycji, ale też efektywności, trwałości i komfortu użytkowania. Powietrzna pompa ciepła sprawdzi się w wielu przypadkach dzięki prostocie i przystępnej cenie. Gruntowa zapewni maksymalną wydajność i najniższe koszty eksploatacji, ale wymaga większego zaangażowania na początku. Wodna – choć najefektywniejsza – jest możliwa tylko w specyficznych warunkach.
Jeśli planujesz instalację pompy ciepła i nie wiesz, która będzie najlepsza do Twojego domu, skontaktuj się z nami! W Duneko kompleksowo zajmujemy się doborem, montażem i wsparciem w uzyskaniu dofinansowania – od „Czystego Powietrza” po inne programy. Dzięki temu masz pewność, że inwestujesz mądrze i bez zbędnego ryzyka. Dołącz do grona tysięcy zadowolonych klientów, w tym do Magdy Gessler, Cezarego Żaka i wielu znanych nazwisk w świecie gwiazd!

Autorski nadzór merytoryczny nad artykułami prowadzi Profesor Zwyczajny Andrzej J. Nowak – Przedstawiciel Polski w EUROTHERM Committee Unii Europejskiej z Zakładu Przepływu Ciepła i Energetyki Jądrowej, profesor Politechniki Śląskiej cytowany według Google Scholar 3437.
Prof. dr hab. inż. Andrzej J. Nowak specjalizuje się w modelowaniu matematycznym procesów przepływu ciepła, numerycznej mechanice płynów, sprzężonych procesach transportu ciepła i masy, procesach zmiany fazy, problemach odwrotnych w wymianie ciepła, procesach wymiany biociepła, równaniach stanów gazów rzeczywistych, pompach ciepła i zastosowaniach strumienic w chłodnictwie, równowadze chemicznej w roztworach czynników rzeczywistych.
Biografia, przebieg pracy i osiągnięcia naukowe:
Profesor zwyczajny, Instytut Techniki Cieplnej Politechniki Śląskiej, od października 2007. Ponadto profesor zwyczajny, Uniwersytet Neapolu „Parthenope”, od czerwca 2019,
Profesor nadzwyczajny tytularny, Instytut Techniki Cieplnej Politechniki Śląskiej, od maja 2005,
Cytowalność prac Profesora Andrzeja J.Nowaka wynosi 2452 na podstawie Google Scholar.
Profesor nadzwyczajny, Instytut Techniki Cieplnej Politechniki Śląskie, 1 maja 2003 – 4 kwietnia 2005
Profesor wizytujący, Wessex Institute of Technology.
Współorganizator i organizator międzynarodowych konferencji naukowych w tym: Europejskiej Konferencji Nauk-termalnych European Thermal-Sciences Conference zorganizowanej pod auspicjami Komitetu EUROTHERM, 19-23 czerwca 2016, Kraków, Polska.